نعناع,خواص,طبع,طريقه مصرف,مضرات,روغن,دمنوش,شربت,چاي,عرق نعناع

نعناع يکي از معروفترين گياهان دارويي جهان بوده و از آن دهها گونه مختلف شناسايي شده است که تعداد کمي از آنها ارزش دارويي دارند. باستان شناسان برگهاي خشک نعناع را در اهرام مصر يافته اند که مربوط به سه هزار سال پيش است.
تيره نعناع داراي 187 جنس و 3000گونه است. نعناع فلفلي با نام علمي  Mentha piperita  و نام رايج Peppermint  گياهي است که از قديم الايام به عنوان يک گياه معطر و اشتهاآور به کار مي رفته است.
لغت « منتا » نام لاتيني و علمي اين گياه است و منشأ يوناني آن « مينته » است که نام يکي از فرشتگان اسطوره اي يوناني است و گفته مي شود در اين گياه تجسم يافته است.
امروزه نعناع فلفلي (Mentha piperita) از نظر طبي درکشورهاي غربي ترجيح داده مي شود در حاليکه در چين بيشتر از نعناع صحرايي (Mentha arvensis) استفاده مي گردد.
گونه هاي مختلف نعناع هر يک منشأ جداگانه اي دارند ولي معمولاً اين گياه در مناطق معتدل و استوايي ميرويد. امروزه بسياري از گونه هاي اين گياه در سطح وسيعي در دنيا کشت مي گردند و آمريکا مهمترين کشور توليد کننده اين گياه مي باشد. مقدار مصرف سالانه اسانس نعناع در جهان به 10 هزار تن بالغ مي رسد.
گياه نعناع داراي طبع گرم و خشک مي باشدکه داري خواص دارويي فراواني مي باشد.

فوايد گياه نعناعپ
ترکيبات شيميايي نعناع:

برگ ها و سرشاخه هاي گلدار داراي 1 تا 2 درصد اسانس، تانن، فلاونوئيد، كولين و يك ماده  تلخ است. اسانس نعنا فلفلي داراي بيش از 20 نوع تركيب شيميايي است كه مهمترين آنها منتول مي باشد.
•    فرآورده هاي نعناع را از برگ ها و سر گلدار آن بدست مي آورند که اين قسمت ها حاوي روغني است که مي توان در آن عنصر اصلي اين گياه به نام منتول را بيابيد؛ اين عنصر باعث ايجاد خنکي در دهان مي شود.
•    مقدار منتول در نعناع بسته به نوع آن از 35% تا 55% تغيير مي کند که البته اگر نعناع دير چيده شود مقدار منتول آن تا حدود 30% پائين مي آيد .
خواص دارويي و کاربرد

داراي خواص ضدنفخ، ضد درد، ضد اسپاسم، هضم کننده، تقويت کننده معده، سوء هاضمه، ضدتهوع، ضدميکروب و ضد اکسيدان است. به علاوه، از اين نوع نعناع فرآورده اي دارويي به شکل قطره و به نام کارمينت توليد شده که داراي اثر قوي ضدنفخ و دل درد است که هر گروه سني حتي نوزادان مي توانند از آن استفاده کنند. اين قطره در درمان دل دردهاي قبل از قاعدگي و کرامپ هاي حاصله نيز بسيار مفيد است.
هليکوباکتر پيلوري، يک عامل مهم در ايجاد گاستريت مزمن، زخم معده و اثني عشر محسوب مي شود و عصاره نعناع بيش ترين اثر ضد هليکوباکتر پيلوري را دارد

فوايد گياه نعناع

– يک نوشيدني مناسب، سرد و مفيد براي تابستان نعنا ميباشد. 10 گرم نعنا را در يک ليتر آب بجوشانيد و پس از خنک شدن ميل کنيد. هر روز استفاده نشود.
– يک شيرپاک کن مناسب براي پوست هاي چرب مي باشد: 20 گرم نعناي تازه، 20 گرم جعفري تازه خرد شده رادر 200 گرم شيرمخلوط نموده 12 ساعت بگذاريد بماند. سپس صاف نموده در يخچال نگهداري کنيد. اين شيرپاک کن علاوه براين که چربي پوست را از بين مي برد، براي جوش و لک هم مناسب مي باشد.
– براي جلوگيري از شپش، موهاي خود را با جوشانده نعنا بشوييد.
– کساني که کلسترول دارند بعد از غذا و عصرها دمکرده ي نعنا را به مدت دو هفته بنوشند.
– دمکرده نعنا غلظت خون را طبيعي ميکند.
– براي درد قلب و خفقان، نعنا را با پرسياوشان جوشانده، صبح و عصر ميل شود.
– هنگام تهيه ترشي براي اين که آن ترشي براي اعصاب زيان آور نباشد، داخل آن نعنا بريزيد.
– براي تقويت اعصاب، نان و پنير و نعنا بسيار موثر است.
– اگر شير در جمع شده، نعنا را کوبيده با آرد جو مخلوط کنيد، به صورت ضماد روي آن قرار دهيد.
– براي بواسير نعنا را کوبيده و بصورت ضماد استفاده کنيد.
– جويدن برگ نعنا ، در رفع که موثّر است.
ميزان مصرف نعناع

براي مصرف عرق هاي سنتي ميزان استانداردي براي گروه هاي سني و جنسي مختلف وجود ندارد. مي توان اينگونه گفت که اگر ميزان غلظت و بوي عرق نعناع زياد بود مقدار کمتري از آنرا بايد مصرف کرد.
موارد منع مصرف نعناع

افرادي که به خود گياه نعنا حساسيت دارند و با خوردن آن دچار واکنش هاي آلرژيک مي شوند،  هيچ يک از محصولاتي را که بر پايه گياه نعنا توليد شده است، نبايد مصرف کنند.
•    اسانس نعنا را نبايد به مقدار زياد به کودکان و نوزادان خوراند، زيرا روي حرکات تنفسي و قلب اثر مي گذارد و ممکن است خطرناک باشد.
•    چاي نعنا معمولا بي خطر است اما مادران باردار و شيرده بايد چاي نعنا کم بخورند.
•    افرادي که داراي سابقه سقط جنين هستند در دوران بارداري از مصرف نعنا بايد اجتناب کنند.
•    معدود عوارض منفي ناشي از کپسولهاي پوشش دار روده اي روغن نعناع عبارت است از : جوشهاي  پوست، سوزش، سردرد، ضربان پايين قلب و لرزش عضله.
•    منتول يا روغن نعنا که روي پوست ماليده شده باشد مي تواند سبب بروز التهاب يا جوشهاي پوستي گردد. روغن نعناع بايد رقيق شود و ميزان مصرف آن بايد کم باشد چون ميزان مصرفي بالا سبب   آسيب ديدگي کليه مي شود.
•    منتول خالص سمي است و نبايد مصرف داخلي شود.
•    روغن نعنا و منتول را نبايد به صورت نوزادان و کودکان ماليد.
•    دقت کنيد که روغن و تنتور تهيه شده از نعناع را اشتباه نگيريد.
•    اگر اسانس نعنا به مقدار زياد مصرف شود، فشار خون را بالا برده و موجب حالت تهوع، استفراغ و درد معده مي شود و حرکات دودي معده را از بين مي برد.
•    نعناع با تمام فوايدي که دارد، اگر زياد مصرف شود سيستم گوارشي را تحريک مي کند. لذا اگر شما روزي دو تا سه فنجان دم کرده نعنا مي نوشيد، بهتر است بعد از دو هفته نوشيدن، چند روزي مصرف آن را قطع کرده و دوباره شروع کنيد.